แก่นพุทธศาสน์-พุทธทาสภิกขุ

แก่นพุทธศาสน์

ขนาด    : 14.5x21CM

จำนวน   : 144 หน้า

วัสดุ      : กระดาษปอนด์ (ปกอ่อน)

คำนำ เรื่อง แก่นพุทธศาสน์

เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๔ ท่านพุทธทาสภิกขุได้เข้ามากรุงเทพฯ

เพื่อประกาศธรรมะ คณะนายแพทยืแห่งโรงพยาบาลศิริราช ร่วมด้วยนักศึกษาวิชาแพทย์

ณ โรงพย่าบาลนั้น ได้นิมนต์ท่านแสดงปาฐกถา รวม ๓ ครั้ง ปรากฎว่า ข้อความที่ท่าน

แสดงนี้คือ ใจความทั้งหมดของพระพุทธศาสนา อันเป็นเรื่องย่อ เอาแต่แก่นของ

พุทธธรรมมากล่าว เหมือนกับบอกว่า สิ่งสำคัญที่ชาวพุทธควรศึกาา ควรปฏิบัติ อยู่ที่ตรงนี้

เป็นการตัดปัญหายุ่งยาก มีประการต่างๆ ที่ขอบถกเถียงกัน ในเรื่อง

หลักพุทธธรรม ท่านนำพระพุทธดำรัสมาบอกให้ทราบว่า "ใจความแท้ๆ " นั้นคืออะไร?

ต่อมาท่านแสดงอีกครั้งหนึ่ง เรื่อง "ความว่าง" อันเป็น ใจความสำคัญที่ควรสนใจมาก

เราได้ยินพุทธภาษิตบทหนึ่งว่า "นิพฺพานํ ปรมํ สุญฺญํ อันแปลว่า พระนิพพาน เป็นความว่างอย่างยิ่ง แต่ยัง

ไม่ทราบชัดว่า ว่างอย่างไร  ความว่างอยู่ที่ตรงไหน ถ้าได้ฟังกัณฑ์นี้อันว่าด้วยความว่างแล้ว จะชัดเจนขึ้นและมองเห็นว่า "พระนิพพาน" เป็นสิ่งที่ทุกคนอาจจะเข้าถึงได้ในชีวิตนี้.

ครั้งต่อมา ท่านพูดถึงเรื่อง วิธีปฏิบัติเพื่อเป็นอยู่ด้วยความว่าง

เป็นการชี้ทางให้เดินตรงไปตามแนวนี้ เป็นเรื่องที่ชาวโลกผู้หมกมุ่นในการงานควรศึกษา

พึงนำมาปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เพราะการปฏิบัติตนตามวิธีเพื่อเป็นอยู่ด้วยความว่างจะช่วยให้อยู่อย่างสงบ

ป้องกันโรคทางวิญญาณได้เป็นอย่างดี

ปาฐกถาทั้งสามครั้งนี้ เป็นที่พอใจของคณะนายแพทย์เป็นอย่างมาก จึงได้ถอดจากเครื่องอัดเสียงมาเป็นตัวหนังสือ

อ่านแล้วก็พอใจใคร่จะให้ได้อ่านกันทั่วถึง

จึงคิดกันว่าควรจะพิมพ์เป็นเล่มให้แพร่หลาย ประจวบกับท่านพุทธทาส กำลังสร้าง

โรงมหรสพทางวิญญาณ อยู่ นายแพทย์ ผู้หนึ่งได้นำความเรื่องนี้ไปหารืออาตมา อาตมาเห็นด้วย

หนังสือเล่มนี้จึงได้เกิดขึ้นด้วยประการฉะนี้ ท่านซื้อหนังสือเล่มนี้ไปอ่าน

ท่านได้กุศลทำบุญถึงสองสถาน กระสุนนัดเดียวได้นกถึงสองตัว

แต่ว่า หนังสือเรื่องนี้ เป็นธรรมส่วนลึกในพระพุทธศาสนา ย่อมยากบ้างเป็นธรรมดา

ผู้อ่านจึงต้องอ่านด้วยความตั้งใจ อ่านช้าๆ คิดตามไปด้วย อย่าทิ้งเสียเมื่ออ่านบทแรกแล้วไม่เข้าใจ

จงพยายามอ่านแล้วอ่านอีก อ่านด้วยจิตใจที่เยือกเย็น สงบ จนเข้าใจชัด ท่านจะได้รับประโยชน์ตามควรอย่างคุ้มค่า

กับที่ท่านได้พบพระพุทธศาสนา อย่างน้อยๆ ท่านก็รู้เองว่า "แก่นแท้ของพระพุทธศาสนา" นั้นอยู่ตรงนี้เอง.

หลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ..

................................................................

สารบัญ

๑. ใจความทั้งหมดของพระพุทธศาสนา   

หลักควรรู้ "มีทุกข์หรือไม่ จะดับได้อย่างไร

หัวใจของพุทธศาสนา คือ สิ่งทั้งปวงไม่ควรยึดมั่นถือมั่น

การขจัดโรคตัวกู-ของกู

ความเกิดที่พระพุทธเจ้ามุ่งหมายคือ เกิดตัวกู-ของกู

เกิดเป็นตัวกู-ของกู เป็นวัฏฏสงสารเรื่อย ก็ทุกข์เรื่อย

๒. ความว่าง

ความว่างอย่างยิ่งเป็นอันเดียวกับนิพพาน

หัวใจพุทธศาสนา

ธรรมที่เป็นประโยชน์แก่ฆราวาส คือ เรื่องสุญญตา

ทุกคนมีจิตว่างอยู่เองแล้ว แต่หามองเห็นไม่

ความว่างเป็นตัวพุทธะ ธรรมะ สังฆะ อยู่แล้ว

๓. วิธีปฏิบัติเพื่อเป็นอยู่ด้วยความว่าง

ลักษณะของสิ่งทั้งปวงคือ ว่าง

ลักษณะของจิตที่ไม่ยึดมั่นถือมั่นทั้งปวงคือ ว่าง

"ว่าง" เท่ากับความดับไม่เหลือแห่งตัวกู-ของกู

การปฏิบัติธรรมะสามารถทำพร้อมกันไปกับการทำงาน

อย่าไปยึดมั่นทั้งนิพพาน และ วัฏฏสงสาร